Cơ sở
lý luận của phong thủy đó là (i) Thuyết Âm Dương Ngũ Hành (ii)
Thuyết Dịch Học (Tam Thức: Thái Ất, Kỳ Môn, Lục Nhâm) (iii) Thuyết Thiên Nhân Cảm
Ứng và Thiên Nhân Hợp Nhất.
![]() |
Âm Dương - Ngũ Hành |
Ở đây
chúng tôi giới thiệu 2 Thuyết căn bản trên (Thuyết Dịch Học sẽ dành đàm luận
cho bài sau).
I.
Thuyết
Âm Dương Ngũ Hành
Trong Chu Dịch Hệ Từ có câu thơ:
“Ngưỡng
quan thiên văn
Phủ
sát địa lý”
Có nghĩa nhìn lên trời xem thiên văn và
nhìn xuống đất xem địa lý phong thủy. Đây là 2 mục tiêu lớn của khoa kiến trúc
Á Đông truyền thống và là cơ sở lý luận của khoa phong thủy ngày nay. Đa số
hoạt động phong thủy không tách rời bói toán, và thuyết này được dùng làm chuẩn
tắc cho sự xét lành dữ qua hai câu thơ sau:
“Nếu
hay thấu lý Âm Dương
Vòng trời đất hợp trong lòng bàn tay”
1.
Học Thuyết
Âm Dương.
Học thuyết này thể hiện rõ sự đối lập và
tương hỗ giữa tính dương và tính âm của sự vật và hiện tượng, như Dương tượng
trưng cho nhiệt độ, ánh sáng, đi lên, sinh trưởng, tư duy .. và Âm tượng trưng
cho Hàn, tối, đi xuống, tiêu mòn, tiêu cực, thoái trào, hành động …
Quy luật thuyết âm dương luôn hiện hữu
trong đời sống của con người được thể hiện như sau:
-
Mâu thuẩn. thể
hiện 2 mặt đối lập trong một sự vật và hiện tượng
-
Hỗ căn.
Hai yếu tố âm dương luôn dựa vào nhau để
sinh tồn, có nghĩa trong dương thì có âm và trong âm thì có dương
-
Tiêu
trưởng. Âm tiêu Dương trưởng, ví dụ giờ Tý thì Âm
thịnh (11 giờ khuya – 1 giờ sáng) và giờ Ngọ thì Dương thịnh (11 giờ trưa – 1 giờ
chiều)
-
Bình
hành. Âm Dương đi song song và luôn ở thế thăng
bằng khiến cho mọi sự tồn tại phát triển hanh thông. Khi mất đi tính thăng bằng
này con người có thể bị bệnh hoặc sự việc có thể bị bất ổn.
2.
Học Thuyết
Ngũ Hành
Khi Thuyết Âm Dương là thuyết nhất nguyên
lưỡng cực động, thì Thuyết Ngũ Hành thể hiện tính tương sinh, tương khắc, tương
thừa, và tương vũ
![]() |
Ngũ Hành tương sinh, tương khắc |
Đối với
trường phái trọng yếu trong phong thủy, thì việc vận dụng phương pháp của
mệnh học để phán đoán chủ của ngôi nhà cũng như thời gian thi công công
trình kiến trúc. Phương pháp này dựa trên Lưu niên của gia chủ để phán
đoán sự lành dữ trong năm đó, đây chính là Thiên can của năm sinh người chủ có quan
hệ Ngũ Hành của Thiên Can lưu niên. Phương pháp được ứng dụng trong việc xác
định năm xây dựng nhà ở và mồ mã.
II. Thuyết Thiên Nhân Cảm Ứng và Thiên Nhân
Hợp Nhất
1.
Thuyết
Thiên Nhân Cảm Ứng
Âm Dương Ngũ Hành tượng trưng cho trời
đất, Chính trị vương đạo tượng trưng cho con người. Cả hai có mối quan hệ hỗ
tương nhất trí và có ảnh hưởng qua lại hữu cơ với nhau thể hiện qua bảng tổng
hợp sau:
Trời đất
|
Con người
|
Có đủ
thuộc tính ngũ hành (4 mùa xuân hạ thu đông)
|
Nhân
tâm thể hiện đủ 4 đặc tính Hỉ, Nộ, Ai, Lạc
|
Trời
sinh ra vạn vật và con người
|
Con
người sinh ra nghĩa để nuôi Nhân tâm, và sinh ra lợi để nuôi
Nhân thân
|
Ý
trời khó thấy, Đạo trời khó hiểu. Muốn hiểu phải hiểu rõ thuyết Âm Dương và
ra vào “chỗ hư không” mà xét chí của Trời
|
Bậc
Đế Vương nên khéo nắm vững “Thiên Ý” thông qua Thuyết Ngũ Hành (gốc ngọn,
xuôi ngược, lớn bé, rộng hẹp)
|
![]() |
Quan hệ hữu cơ giừa Trời Đất và Con người |
2.
Thiên
Nhân Hợp Nhất
Hình thể người là do Hóa Thiên Số mà thành.
Vì thế mà trời có tứ thời thì người có tứ chi, trời có ngũ hành thì người có ngũ
tạng, trời có 365 ngày thì người có 365 tiểu tiết.
Trời đất
|
Con người
|
Tứ Thời,
Ngũ Hành, 365 ngày
|
Tứ
chi, ngũ tạng, 365 tiểu tiết
|
Chất
phì nhiêu của đất
|
Hình
thể xương thịt của người
|
Mặt Trời,
Mặt Trăng
|
Đầu,
Tai
|
Ngòi
hang
|
Cơ
thể có khiếu, mạch
|
Thần
Khí
|
Tâm
có buồn, vui, mừng, giận
|
Tượng
dung của Trời, Sao, Nhật Nguyệt, số tháng trong năm
|
Thân
người có đầu tròn, tóc, tai mắt, 12 phần đại tiết (đốt khớp lớn)
|
Trời đất và con người là đồng nhất thể không chỉ có vật chất tương liên trong tự nhiên đồng thời về mặt tinh thần tình cảm cũng tương đồng với nhau. Cách nhìn này ảnh hưởng sâu trong văn hóa Á đông.
Tóm lại mục tiêu cuối cùng của Phong Thủy
là để xử lý trong khoa kiến trúc đạt tới trình độ cao về thiên nhân cảm ứng và
thiên nhân hợp nhất. Thuận theo ý trời là để con người sống trong hoàn cảnh hài
hòa mỹ mãn. Người xưa nói: “thuận thiên
giản tồn, nghịch thiên giả vong”.
![]() |
Luận đoán phong thủy cảnh quan |
Nguồn:
Hoàng Ngọc Tuấn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét